We wskazaniach treningowych podkreśla się ostatnio, że trenując mięsnie brzucha, powinniśmy unikac uruchamiania zginaczy stawu biodrowego (mięsnia biodrowo-lędźwiowego, grzebieniowego oraz mięsnia prostego uda). W wielu artykułach na ten temat zwraca się uwagę, że uruchamianie zginaczy stawu biodrowego jest głowną przyczyną bólów krzyża. Podjesię agrument, że skurcze tych mięsni powodują wywołujace bolesnośc nadmierne rozciąganie kręgosłupa. Aby uninącć tych problemów do treningu mięsni brzucha dołączono skłony. W ćwiczeniu tym kręgosłup zgina się wyłącznie w okolicy klatki piersiowej. Przedstawione powyżej rozumowanie wydaje się logiczne. Kiedy jednak przyjrzećsię problemowi bliżej, okazuje sie, że trudno znaleść dowody na koniczność wyłączenia zginaczy stawu biodrowego z ćwiczeń mięsni brzucha. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że udziału tych mięśni po prostu nie można wyeliminować. I zwróćmy uwagę, że uniruchomianie stóp nie ma tutaj znaczenia.

ROBLEMY Z ĆWICZENIAMI SKŁON

Negatywna opinia na temat uruchamiania zginaczy stawu biodrowego, jak sie zdaje, jest związana z tym, że wiele osób przyczyny bólów upatruje wyłącznie w ćwiczeniu skłonów tułowia, nie zadaje zaś sobie trudu, aby dojść do prawdy. W większości wypadków okazuje się bowiem, że przyczyną dolegliwości krzyża jest skrzywienie kręgosłupa lub inne nieprawidłowości jego budowy. Podczas ćwiczenia mięsni brzucha zginacze bioder mogą rzeczywiście powodować wyginanie się kręgosłupa. Dzieje się to jednak tylko w określonych wypadkach: kiedy ćwiczący dotknięty jest jakąś dlegliwością krzyża lub kiedy jego mięsnie brzucha są bardzo słabe. Jeśli np. odczuwasz bóle w okolicy lędźwiowej lub też nastapił skurcz jakiegoś mięsnia w tej częsci ciała i starasz się wykonać któreś z ćwiczeń mięsni brzucha, wówcza może się zdarzyć, że mięsień lędźwiowy (główny zginacz bioder) pociągnie kręgi kręgosłupa powodując bóle. Jeśli natomiast Twoje mięsnie brzucha są silne, a ćwiczenia wykonujesz prawidłowo, zginacze bioder nie powiny powodować nadmiernego naciągania kręgosłupa, a w konsekwencji dolegliwości bólowych. Zdrowemu i stale trenującemu kulturyście nie grozi żadne niebezpieczeństwo. Wiele osób nie przyjmuje do wiadomości prostej prawdy, ze mięsnie brzucha i zginacze bioer harmonijnie współpracują przy wykonywaniu wszelkich ruchów nóg i tułowia.Jeśli np. wykonujemy skłony tułowia z pozycji leżacej, to odrywając głowę i barki od podłogi, musimy napiąć górne aktony mięsni brzucha. Zginacze stawu biodrowego zmuszone są jednocześnie do wykonania izometrycznego (statycznego) skurczu, aby ustabilizować obręcz kończyny dolnej. Jest to konieczne, gdyż mięsnie brzucha przymocowane są do miednicy i mogą powodować poruszanie jej. Tymczasem podczas unoszenia głowy i barków, kiedy nastepuje uginanie kregosłupa, biodra muszą być ustabilizowane.

Kiedy podczas wykonywania skłonów głowa i barki oderwane są już od podłoża, a tułów ustawiony jest do niego pod kątem 40 stopni, do pracy włączają się zginacze bioder. Podnoszą one miednicę i umożliwiają przyjecie pozycji siedzącej. Jednocześnie nastepuje prostowanie kręgosłupa. Podczas wykonywania takiego właśnie skłonu tułowia w ostatniej fazie ruchu mięsnie brzucha pozostają w skurczu izometrycznym (nie wystepuje zmiana długości mięsnia), a nawet mogą ulec pewnemu rozliźnieniu.Podczas wykonywania podciągania kolan do klatki piersiowej zginacze bioder pozostają w skurczu izometrycznym, pracują zaś dolne aktony mięsni brzucha, które powodują ruch miednicy w kierunku klatki piersiowej. ;

"GARBATE" SKŁONY

(fot. O czym lekarze )

Praca omawinych mięsni przebiega zupłenie inaczej podczas skłonów, w kórych dzięki napinaniu mięsni brzucha ugięciu ulega wyłącznie odcinek piersiowy kręgosłupa.
W ćwiczeniu tego rodzaju odcinek lędźwiowy kręgosłupa nie ugina się, a jest to przecież gówna funkcja mięsni brzusznych. Osoby częstowykonywujące takie ćwiczenia moga nabawić się zgarbionej sylwetki, jeśli w porę nie będą temu przeciwdziałać.

Uginanie piersiowego odcinka kregosłupa nie jest polecane. Wielu kulturystów jednak ćwiczy w ten sposób z uporem. Pamiętajmy, ze grozi to wadą postawy. Podczas wykonywania skłonów zginacze stawu biodrowego pozostają zwykle w napięciu statycznym, aby ustabilizowac miednicę. Nawet jeśli ćwiczenie wykonujemy z nogami uniesionymi i wyprostowanymi, mięsnie te nie są rozluźnione. Kiedy podczas skłonu unosimy głowę i barki, napięcie mięsni brzucha nie jest wystarczające, aby unieść miednicę, która utrzymuja w miejscu zginacze bioder lub też ciężar nóg. Przeanalizujmy teraz pracę mięsni podcas unoszenia nóg w zwisie. W pozycji tej w ruchu kończyn dolnych zaangażowane są najpierw zginacze bioder. Jednocześnie mięsnie brzucha pozostają w skurczu izometrycznym, stabilizującym kręgosłup.Dzięki temu zginacze bioder mogą unieść nogi do góry.Zakres ruchu unoszenia nóg ograniczony jest przez napiecie więzadeł stawu biodrowego. Praca zginaczy umozliwia nam ustawienie wyprostowanych nóg pod kątem nie większym niż 45 st. w stosunku do podłoża. Jeśli chcemy unieść konczyny dolne wyżej, uruchomimy przede wszystkim dolne aktony mięsni brzucha.Ich napięcie koncentryczne (a więc skracające długość mięsnia) powoduje rotację miednicy do góry. W tym samym czasie zginacze pozostają w skurczu izometrycznym (bez zmiany długości mięśnia).Utrzymuje to kąt ugięcia ciała w stawie biodrowym. Zwróćmy uwage, że mięsnie brzucha niemają bezpośredniego połączenia z kończynami dolnymi. Uczestniczą one w ruchu unoszenia nóg jedynie pośrednio, poprzez rotację miednicy.Ze względu na to, że kończyny dolne tworzą dźwignię o długim ramieniu, opoór, któremu muszą przeciwdziałac mięsnie brzucha, jest bardzo duży. Praca ich jest więc także intensywna.

Łatwo to zauważyć, obserwujac osobę ćwiczaca unoszenie wyprostowanych nóg lub podciąganie kolan w zwisie. Można spostrzec, żer w początkowej fazie ruchu kończyn dolnych do góry kręgosłup pozostaje nieruchomy. kiedy jednak nogi osiągaja połozenie, w kórym tworzą z połdożem kat 45-60st., zauważymy, iż odcinek lędźwiowy kręgosłupa ulega wygieciu. Oznacza to rotację miednicy niezbedna przy dalszym podnoszeniu nóg.< Podczas unoszenia nóg ugiętych w kolanach ramię tworzacej się dźwigni jest krótsze. Ugięcie nóg w kolanach powoduje rozluźnienie mięsni dwugłowych uda, które ogranicza zakres ruchu konczyn. Jeśli mięsnie te są rozluźnione, to przed rotacją miednicy można kolana unieść wyżej.Dlatego własnie ćwiczenie z ugiętymi nogami jest łatwiejsze.

KORELACJA PRACY MIĘŚNI

Jak widzimy, istnieje ścisły związek pomiędzy pracą zginaczy stawu biodrowego i mięsni brzucha. Podobnie współdziałają mięsnie grzbietowe (prostownik grzbietu) i prostowniki stawu biodrowego (dwugłowy uda i pośladkowy wielki).Prostowniki stawu biodrowego pracuja, kiedy np. w pozycji stojącej unosimy nogę do przodu, a następnie energicznie opuszczamy ją. Dalszy ruch konczyny dolnej ku tyłowi po zrównianiu się jej z linią tułowia wymaga zaangazowania innych mięsni. Zarówno mięsnie zginacze stawu biodrowego, jak i więzadła stawowe są bardzo mocne, toteż aby unieśc nogę do tyłu, musimy wykonać rotację miednicy, pochylając ją do przodu. Włącza się wówczas do pracy prostownik grzbietu, kóry powoduje wygięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Jednoczesnie nastepuje rotacja miednicy, zginacze stawu biodrowego zaś pozostają w skurczu izometrycznym. Podobna zalezność pracy mięsni wystepuje podczas unoszenia nogi do boku. Odwodziciele umożliwiają ustawienie nogi pod katem 30-45 st. do podłoża, zaleznie od giętkości ćwiczacego. Aby unieść nogę wyżej, konieczna jest rotacja obręczy kończyny dolnej. A zatem we poczatkowej fazie ruchu odwodziciele pozostaja w skurczu koncentrycznym i unosza nogę w bok. W tym samym czasie wszystkie mięsnie brzucha oraz prostowniki grzbietu napinają się, aby ustabilizować miednicę. Z chwilą, gdy kończyna odwiedziona została maksymalnie, odwodziciele przechodzą w stan skurczu izometrycznego. Wówczas znajdujące się po stronie ćwiczonej nogi mięsnie brzucha: prosty i zewnętrzny skośny, a także mięsien czworoboczny lędźwi i prstownik grzbietu, kurczą się koncentrycznie, aby przechylić miednicę i umozliwić dalsze unoszenie nogi w bok. Wynika z tego jasno, że w pracy zginaczy stawu biodrowego i innych połaczonych z nim mięsni nie ma nic nieprawidłowego. Tak jak mięsnie brzucha, maja one określone funkcje do spełnienia. Zamiast je lekceważyć powinniśmy zastanowić się, jak najlepiej je wykorzystywać dla pełnego rozwoju naszego umięśnienia.